ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

Ευρωπαϊκές Καλές Πρακτικές για τη μείωση της παραβατικότητας ανηλίκων
Αφροδίτη Ζουλινάκη,
Εγκληματολόγος-Ερευνήτρια, Καθηγήτρια στο University of Indianapolis Athens
Δρ. Ιωάννα Η. Μάστορα,
Τακτική Καθηγήτρια ΣΑΕΑ , Διδάσκουσα στο University of Indianapolis Athens

Παρόλο που η παιδική παραβατικότητα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα, δεν έχουν ακόμη επακριβώς διευκρινιστεί τα αίτιά της. Οι πιο σημαντικοί αιτιολογικοί συντελεστές είναι ο ρόλος της οικογένειας, ο ρόλος του σχολείου, ο ρόλος των συνομηλίκων και οι οργανικές βλάβες.

Οικογένεια: Όταν στην οικογένεια επικρατεί το πνεύμα της ασυδοσίας «όλα επιτρέπονται» χωρίς να υπάρχει σταθερή και συνεπής συμπεριφορά εκ μέρους των γονιών, οι οποίοι συνήθως τελούν σε διάσταση. Συχνά ο πατέρας απουσιάζει ή το παιδί έχει μια διαταραγμένη σχέση με τον πατέρα. Εμφανίζεται τότε πολύ έντονα η γονεϊκή αδιαφορία. Στον αντίποδα αυτής της συμπεριφοράς είναι η άσκηση υπερβολικής πειθαρχίας με σιδηρούς κανόνες που φτάνει συχνά στην τιμωρία και στην άσκηση σωματικής βίας. Οι γονείς τιμωρούν αυστηρά, είναι ασυνεπείς και άδικοι. Τότε το παιδί ξεσπά την ένταση αυτής της καταπίεσης με έντονη επιθετικότητα προς τους άλλους.

Υπάρχουν φορές που η πειθαρχία επιβάλλεται και μέσω μιας υπερπροστατευτικής διάθεσης των γονιών. Να σημειωθεί εδώ ότι τελείως διαφορετική εικόνα παρουσιάζει η οικογένεια του νευρωσικού παραβάτη. Οι κυρώσεις που ασκούνται τότε από τους γονείς είναι επί το πλείστον ψυχολογικές. Υπάρχει ισχυρή ταύτιση με τους γονείς- ιδιαίτερα με την υπερπροστατευτική μητέρα- η οποία οδηγεί το παιδί σε ένα σκληρό κι άκαμπτο υπερεγώ ( Wright , DS , 1971).

Στην πρωτογενή πρόληψη της παιδικής παραβατικότητας εντάσσεται η ενίσχυση του ρόλου της οικογένειας για να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η ρήξη του οικογενειακού δεσμού, η ενδοοικογενειακή βία, η κακοποίηση του παιδιού ή ακόμη και της μητέρας, η παραβατικότητα των γονιών, η χρήση ουσιών από τους γονείς, και θέματα όπως ο κοινωνικός τους αποκλεισμός και η οικονομική τους ανέχεια.

Ο ρόλος του σχολείου είναι επίσης πολύ σημαντικός. Η αποτυχία στο σχολείο, οι μαθησιακές δυσκολίες και η διακοπή του σχολείου πριν το τέλος φοίτησης είναι δυνατό να οδηγήσουν σε αντικοινωνική συμπεριφορά και να ωθήσουν το νέο να ενταχθεί σε νεανικές συμμορίες. Στην πρωτογενή πρόληψη εντάσσεται ακόμη η ενίσχυση του ρόλου του σχολείου με ειδικούς ψυχικής υγείας (ψυχολόγους, ψυχιάτρους) σε ρόλο σχολικών συμβούλων.

Η προσωπικότητα του παιδιού και η συμπεριφορά του επηρεάζεται πολύ από το συναισθηματικό κλίμα που επικρατεί στις συναναστροφές του.

Η παραβατική συμπεριφορά σχετίζεται με την αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όποιος έχει αυτήν τη διαταραχή θα εμφανίσει οπωσδήποτε παραβατική συμπεριφορά.

Έντονη επιθετικότητα παρατηρείται και στην εφηβική ηλικία. Τα κυριότερα αίτια αριθμούνται ως κάτωθι:

1.
Η κρίση των ηθικών και κοινωνικών αξιών οδηγεί στην έλλειψη προσανατολισμού του τί είναι σωστό ή λάθος, καθώς οι παραδοσιακές αξίες κλυδωνίζονται.
2.
Η απώλεια των στενών ανθρώπινων σχέσεων και η δράση στην ανωνυμία.
3.
Ο περιορισμός του χώρου κίνησης. Δεν υπάρχει περιθώριο για τους νέους να ξεδώσουν.
4.
Η βελτίωση των σκληρών συνθηκών ζωής αφήνουν στον έφηβο περίσσεια δυνάμεων που κάπου θα εκτονωθεί.
5.
Η αύξηση των κοινωνικών προτύπων επιτυχίας που εκφράζεται μέσα από την κατοχή και κατανάλωση προϊόντων.
6.
Η εξοικείωση με την βία μέσω των ΜΜΕ και των Video games .
7.
Η χρήση ουσιών (αλκοόλ, ναρκωτικά).

H θεωρία των ορμών και των ενστίκτων, της ψυχικής ματαίωσης, η θεωρία της πειθούς και της μίμησης, η θεωρία της ετικέτας, η θεωρία της καθημερινότητας. Όλες αυτές όμως είναι μονοδιάστατες. Αντίθετα, η θεωρία της πολυδιάστατης αιτιολόγησης προσπαθεί να επισημάνει περισσότερους παράγοντες. Τέτοιος είναι ο ρόλος των ΜΜΕ, το κοινωνικοπολιτικό σύστημα αξιών, η κοινωνικοποίηση του ατόμου, ο τύπος του αθλήματος, οι στόχοι της αθλητικής δράσης, οι προσδοκίες από τον αγώνα, οι πελατειακές σχέσεις των σωματείων με τους οργανωμένους οπαδούς.

Στην σύγχρονη κοινωνία που οι δομές των σχέσεων έχουν αλλάξει, η παραβατική συμπεριφορά αποτελεί μια συνισταμένη μέσω της οποία ένας ικανός αριθμός ανήλικων βρίσκουν δίοδο έκφρασης των συναισθημάτων τους, όπως η ανάγκη αναγνώρισης, προσέλκυσης της προσοχή των γονέων ή και του ευρύτερου περιβάλλοντος, καθώς και η ανάγκη ένταξης σε ομάδες. Πολλοί από αυτούς πραγματώνουν αυτές τις ανάγκες μέσω υγιών συμπεριφορών αλλά κάποιοι εξ’ αυτών στρέφονται σε συμπεριφορές οι οποίες είναι παραβατικες ή δυνάμει παραβατικες. Στην Ευρώπη, Αμερική αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο γίνονται μεθοδευμένες προσπάθειες με στόχο την μείωση τέτοιων φαινομένων, αλλά και την εφαρμογή καλών πρακτικών που βοηθούν στην αντιμετώπιση αλλά και στην πρόληψη παραβατικων συμπεριφορών.

Προγράμματα τα οποία έχουν αναπτυχθεί με στόχο την καταπολέμηση καθώς και την μείωση της ανήλικης παραβατικότητας έχουν εφαρμοστεί σε διαφορές χώρες της Ευρώπης με θετικά αποτελέσματα.

Το πρόγραμμα Ego - Strength [1] που εφαρμόζεται στην Αυστρία και Ουγγαρία και στόχος του είναι η καταπολεμήσει των κλοπών, της βίας και της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Ο τρόπος με τον οποίο το πρόγραμμα λειτουργεί είναι η ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων και η εκμάθηση του να αντιστέκονται σε κακές συμπεριφορές που αναπτύσσονται μέσα από την ομάδα που ανήκουν, όπως επίσης και το να θέτουν όρια. Η κοινωνική καταξίωση μέσω ομαδικής εργασίας και ομαδικού πνεύματος. Το κίνητρο να μάθουν στην πράξη, άξιες όπως η βοήθεια προς τους άλλους, η υπευθυνότητα καθώς και ο σεβασμός προς τους άλλους δεν μαθαίνεται απλά αλλά βιώνεται στην πράξη. Η αυτογνωσία, η ικανότητα να συνεργάζονται και να επικοινωνούν για την επίλυση προβλημάτων είναι μερικές από τις άξιες που μαθαίνουν. Για την επίτευξη όλων αυτών η αστυνομία, το σχολείο, οι γονείς, ψυχολόγοι, γυμναστές, δήμοι και μη κυβερνητικές οργανώσεις συνεργάζονται με σκοπό την εφαρμογή του προγράμματος αυτού, το οποίο σχεδιάζεται και εφαρμόζεται μέσα στα σχολεία.

Στο Βέλγιο έχουμε το Solidacride [2] του οποίου στόχος είναι το βίαιο έγκλημα καθώς και άλλες παραβάσεις. Μέσω αυτού του προγράμματος διδάσκονται κοινωνικές και επαγγελματικές δεξιότητες σε νέους οι οποίοι είναι δυνάμει παραβάτες, όπως επίσης αναπτύσσονται δεσμοί με την τοπική κοινότητα. Υπεύθυνοι για την υλοποίηση είναι οι δήμοι και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Στην Δημοκρατία της Τσεχίας [3] εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα πρόληψης το οποίο στόχο έχει την αποφυγή παραβατικων συμπεριφορών μέσω της στήριξης ανήλικων παραβατών καθώς και της οικογένειάς τους με στόχο την κοινωνική τους ένταξη.

Στην Γαλλία η εφαρμογή του Educational Watch [4] που ασχολείται με τους μαθητές και τους άνεργους νέους ως στόχο του έχει την εξασφάλιση της παιδείας των ανήλικων καθώς και την εκμάθηση τέχνης με σκοπό την πλήρη ενσωμάτωση στην κοινωνία. Η παραμονή στο σχολείο και η απόκτηση απολυτήριου επιτυγχάνεται μέσω καλής επικοινωνίας των γονέων, καθηγητών, κοινωνικών λειτουργών, γιατρών και τοπικών φορέων.

Στην Γερμανία το πρόγραμμα «Γίνομαι Αυτόνομος» [5] έχει στόχο τα ναρκωτικά και το βίαιο έγκλημα. Μέσω αυτού οι μαθητές μαθαίνουν να αυξάνουν τις κοινωνικές και ανθρώπινες δεξιότητες τους, την αυτονομία τους, και την ικανότητα να επιλύουν τις διαφορές τους με το διάλογο. Επίσης έμφαση δίδεται στην υποστήριξη και ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών λογικών συμπεριφορών.

Στην Ιταλία το πρόγραμμα «Σχολική Διαμεσολάβηση» [6] έχει ως στόχο τη βία στο σχολείο. Ο σκοπός του είναι η ανακάλυψη των μηχανισμών που πυροδοτούν τις διαπροσωπικές διαμάχες και η εκμάθηση της μεταμόρφωσης τους με σκοπό την βελτίωση των σχέσεων των ατόμων που εμπλέκονται. Οι νέοι μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα αισθήματα τους, να τα ονομάζουν και να τους δίνουν οντότητα. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν καινούργιους τρόπους που τους δίνουν τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουν χωρίς τη χρήση βίας.

Στην Λιθουανία το πρόγραμμα Springboard [7] έχει στόχο την ανήλικη παραβατικότητα και την αντικοινωνική συμπεριφορά. Μέσω αυτού του προγράμματος οι νέοι, οι γονείς, οι δάσκαλοι, κοινωνικοί λειτουργεί και ο φορέας που ασχολείται με την παραβατικοτητα των ανήλικων, σχεδιάζουν και υλοποιούν προγράμματα τα οποία στοχεύουν στην ανάπτυξη του αισθήματος εμπιστοσύνης μεταξύ αυτών. Είναι αξιοσημείωτο δε ότι εφαρμόζεται ξεχωριστό πρόγραμμα για κάθε ανήλικο με βάση της ανάγκες και τις αδυναμίες του.

Στην Ολλανδία το πρόγραμμα «Κοινότητες που Νοιάζονται» [8] έχει στόχο τη μείωση των συντελεστών κίνδυνου για την εμφάνιση παραβατικων συμπεριφορών και η ενδυνάμωση του με παράγοντες οι οποίοι προστατεύουν την καλή συμπεριφορά. Όπως επίσης η θετική επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος, καθώς και η ανεύρεση καλών πρακτικών ως προς το μεγάλωμα των παιδιών.

Στην Πορτογαλία οι «Επόπτες της Γειτονιάς» [9] είναι ένα πρόγραμμα που στοχεύει στο έγκλημα του δρόμου και υλοποιείται 1) μέσω συμβουλευτικής από άτομα που ανήκουν στην ομάδα, 2) με εκμάθηση δεξιοτήτων και 3) με καλυτέρευση του περιβάλλοντος στο οποίο αυτοί και οι οικογένειες τους διαμένουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι Επόπτες είναι άτομα μέσα από την συγκεκριμένη κοινότητα τα οποία είναι δυνάμει παραβάτες!

Βιβλιογραφία

Bandura, A. (1965) Influence of Model’ s reinforcement contingencies on the acquisition of imitative responses, Journal of personality and Social Psychology, 4, 211-215.

Batista, T. (2005). Choices Programme Second Generation – E2G “Neighbourhood Tutors” Project Quinta da Princesa Neighbourhood. Unpublished Manuscript. found in Alex Stevens, Isabel Kessler and Ben Gladstone February 2006 Review of Good Practices in Preventing Juvenile Crime in the European Union

Bredemeier, B. J. & Shields, D.L. (1986a) Athletic Aggression: An issue of contextual morality. Sociology of Sport Journal, 3, 15-28.

Bredemeier, B. J. & Shields, D. L. (1986b) Game reasoning and interaction morality. Journal of Genetic Psychology, 147, 257-275.

Wright , DS (1971). The psychology of moral behavior Penguin

Geceniene, S. (2005). Report Lithuania . Unpublished grey literature, sent 24.10.2005 found in Alex Stevens, Isabel Kessler and Ben Gladstone February 2006 Review of Good Practices in Preventing Juvenile Crime in the European Union

Holztrattner, G. (2005). Projekt Ich-Staerke. Wien, 2005

Jonkman, H.; Junger-Tas, J.; van Dijk, B. (2005). From Behind Dikes and Dunes: Communities that Care in the Netherlands . Children and Society Volume 19 (2005), pp. 105-116. Crow et al., 2004 ( UK )

Raditsch, F. (2005). Personal Conversation. Prague , 22.11.005, Ministry of Interior and Raditsch, F. (2004). An Early Intervention Project. EUCPN Best Practice Conference. The Hague, December 7th 2004 .

Raynal, M. (2004). The Educational Watch. In Vanhove, A and Raynal. M. (2004). Secucities: Violence and Schools. European Forum of Urban Safety. Paris : Perolle , . 11-25

Solidarcite (2004) http://www.solidarcite.be/accueil.htm

Vanhove, A and Raynal. M. (2004). Secucities: Violence and Schools. European Forum of Urban Safety. Paris: Perolle

Wiborg, G. and Hanewinkel, R. (2005). Eigenstaendig warden: Sucht- und Gewaltpraevention in der Schule durch Persoenlichkeitsfoerderung. (Becoming autonomous) Prevention of addiction and violence in school by supporting the development of personality). Evalautionsergebnisse der ersten Klassenstufe. http://www.edv-butler.at/Rotary/docs/EW-Mezer-pdf .

Μουντάκης, Κ. (1992) Η Φυσική Αγωγή στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, Εφαρμογή των νέων αναλυτικών προγραμμάτων, Εκδόσεις Salto , Αθήνα.

www . klimaka . gr

[1] Holztrattner, G. (2005). Projekt Ich-Staerke. Wien, 2005

[2] Solidarcite (2004) http://www.solidarcite.be/accueil.htm

[3] Raditsch, F. (2005). Personal Conversation. Prague , 22.11.005, Ministry of Interior and Raditsch, F. (2004). An Early Intervention Project. EUCPN Best Practice Conference. The Hague, December 7th 2004 .

[4] Raynal, M. (2004). The Educational Watch. In Vanhove, A and Raynal. M. (2004). Secucities: Violence and Schools. European Forum of Urban Safety. Paris : Perolle , . 11-25

[5] Wiborg, G. and Hanewinkel, R. (2005). Eigenstaendig warden: Sucht- und Gewaltpraevention in der Schule durch Persoenlichkeitsfoerderung. (Becoming autonomous) Prevention of addiction and violence in school by supporting the development of personality). Evalautionsergebnisse der ersten Klassenstufe. http://www.edv-butler.at/Rotary/docs/EW-Mezer-pdf .

[6] Vanhove, A and Raynal. M. (2004). Secucities: Violence and Schools. European Forum of Urban Safety. Paris: Perolle

[7] Geceniene, S. (2005). Report Lithuania . Unpublished grey literature, sent 24.10.2005 found in Alex Stevens, Isabel Kessler and Ben Gladstone February 2006 Review of Good Practices in Preventing Juvenile Crime in the European Union

[8] Jonkman, H.; Junger-Tas, J.; van Dijk, B. (2005). From Behind Dikes and Dunes: Communities that Care in the Netherlands . Children and Society Volume 19 (2005), pp. 105-116.

Crow et al., 2004 (UK)

[9] Batista, T. (2005). Choices Programme Second Generation – E2G “Neighbourhood Tutors” Project Quinta da Princesa Neighbourhood. Unpublished Manuscript. found in Alex Stevens, Isabel Kessler and Ben Gladstone February 2006 Review of Good Practices in Preventing Juvenile Crime in the European Union
ΠΗΓΗ: http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_content&perform=view&id=1863&Itemid=400&lang=

Read More

ΤΟΠΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΟΥ ΑΡΚΑΔΙΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΜΙΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
http://www.facebook.com/pages/ToSPPa-DEMOU-ARKADIOU/273094999036?ref=mf

Read More

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Παιδική Παραβατικότητα
Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Του: Γεωργίου Ε. Κρασανάκη
Καθηγητή Πανεπιστημίου Κρήτης

Ο όρος «παραβατικότητα» ανήκει στην επιστήμη της εγκληματολογίας και σημαίνει παράνομη συμπεριφορά. Σημαίνει παράβαση νομικών και κοινωνικών κανόνων. Ο νεαρός παραβάτης, όπως και κάθε άλλος παραβάτης, ενεργεί αντίθετα προς ορισμένες αρχές, τις οποίες παραβιάζει και καταπατεί. Αθετεί την κοινώς παραδεδεγμένη συμπεριφορά και προβαίνει σε πράξεις βίας σε βάρος άλλων μελών του κοινωνικού συνόλου. Η συμπεριφορά του είναι αποκλίνουσα από τον τρόπο συμπεριφοράς των περισσοτέρων, οι οποίοι κατά κανόνα ενεργούν ορθά.

Βέβαια το ορθό ή το σωστό είναι πάντα σχετικό και εξαρτάται από τις αρχές της κοινωνίας στην οποία ζει το άτομο. Στη δική μας ελληνική και ορθόδοξη κοινωνία, το ορθό προσδιορίζεται από την ελληνορθόδοξη παράδοσή μας. Άλλωστε, οι νομικοί και κοινωνικοί κανόνες στοιχούν πάντα στις δύο αυτές βάσεις.

Βασικό κριτήριο των κανόνων αυτών είναι ο σεβασμός του άλλου, των δικαιωμάτων του ετέρου προσώπου, της αξίας του συνανθρώπου μας. Όποιος παραβαίνει την αρχή αυτή εγκληματεί κατά τους νομικούς. Ο ενήλικος παραβάτης, από νομικής πλευράς, θεωρείται ένοχος, ίσως μάλιστα και εγκληματίας. Ο ανήλικος παραβάτης από ψυχοπαιδαγωγικής άποψης θεωρείται άτομο με αποκλίνουσα συμπεριφορά. Είναι ένας αναπτυσσόμενος άνθρωπος που εκφεύγει της ορθής πορείας ανάπτυξης.

Τα κριτήρια αξιολόγησης της παραβατικής συμπεριφοράς του νέου, του εξελισσόμενου ανθρώπου, είναι κυρίως φύσεως ηθικής. Μπορεί, όμως, να είναι και φύσεως γνωστικής, αν η νοητική του κατάσταση δεν είναι φυσιολογική, αν η νοημοσύνη του δεν τον βοηθά να κοινωνικοποιηθεί ορθά, να συνυπάρξει με τους άλλους και να συνεργασθεί με αυτούς.

Με βάση τις γενικές αυτές αρχές μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι έχουμε και ανήλικους παραβάτες. Είχαμε και έχουμε. Τα γεγονότα δείχνουν ότι το φαινόμενο αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς.

Όταν εμφανίζεται μια παραβατικότητα ανηλίκων, στρέφουμε την προσοχή μας στη λάβα του ηφαιστείου που έχει ανάψει. Δεν αναζητούμε όμως τις δυνάμεις που κρύβονται πίσω απ’ αυτή. Τι κρύβεται μέσα στο ηφαίστειο; Ποιος είναι ο παραβάτης; Ποιος κατηύθηνε την παραβατική συμπεριφορά; Πώς έφθασε το άτομο στο σημείο αυτό;

Η παραβατικότητα είναι μια μορφή βίας ενός ατόμου εναντίον άλλου. Μια άρνηση του άλλου, μια εχθρότητα εναντίον του άλλου, του φίλου, του συμμαθητή, του συμπαίκτη, αλλά, γιατί όχι, και του αδελφού.

Πίσω από αυτή τη βία θα μπορούσε κανείς να διακρίνει, να βρει, και θα βρει αν ψάξει πολύ, αν αναλύσει τη συμπεριφορά του μικρού παραβάτη, τα αίτιά της, τα κίνητρά της. Αυτά μπορεί να είναι λογικά και μη λογικά, συνειδητά και μη συνειδητά, οργανωμένα και περιστασιακά. Στην περίπτωση των παιδιών υπερισχύουν τα δεύτερα. Σ’ αυτά συναριθμούμε την ανασφάλεια, το άγχος, τους φόβους και τις φοβίες, τη ζήλια, τη μίμηση επικίνδυνων προτύπων, την έλλειψη αποδοχής από την ομάδα, την αμφισβήτηση πάσης φύσεως αξιών, κυρίως από παραβάτες εφήβους, την έλλειψη οικογενειακής και άλλης υποστήριξης.

Ποιοι ευθύνονται για όλα αυτά;

Μπορεί να ευθύνεται το Εγώ ή μπορεί να ευθύνεται ο Άλλος. Μια φυσικά ροπή προς τα κάτω είναι πάντα ένας δυσμενής παράγοντας. Αλλά και ένα κακό περιβάλλον είναι ένας χείριστος παράγοντας. Αντίθετα, ένα καλό περιβάλλον, μάλιστα δε το οικογενειακό, όχι μόνο μπορεί να ανατρέψει παραβάσεις, αλλά και να μεταβάλει τον εκ φύσεως κακό σε καλό.

Αν επισκεφθούμε μια Στέγη ανηλίκων ή μια Επανορθωτική φυλακή και μελετήσουμε το ιστορικό των παιδιών που φιλοξενούνται σ’ αυτά τα ιδρύματα, θα διαπιστώσουμε ότι τον πρώτο ρόλο έπαιξε στην περίπτωσή τους η έλλειψη μιας σωστής οικογενειακής αγωγής. Οι διαφωνίες των γονέων, η φυσική ή ψυχολογική απουσία του ενός ή και των δύο γονέων, το διαζύγιο και άλλα σχετικά ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό.

Κάθε μικρός παραβάτης έχει και την ιστορία του, που είναι πάντα πικρή, που είναι δρόμος ματωμένος. Γι’ αυτό, το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στο Άλλος και όχι τόσο στο Εγώ.

Μια αδύνατη, χαλαρή ή κακή οικογενειακή αγωγή ανοίγει το δρόμο για πολλά δεινά.

Η εμπειρία μας στην υπηρεσία των Επιστημών της Αγωγής στη χώρα μας επιβεβαιώνει την άποψη ότι πολλοί γονείς δεν παίζουν σωστά το ρόλο τους. Και γνωρίζουμε ότι ο μητρικός και πατρικός ρόλος πρέπει να παίζονται σωστά και μάλιστα εξ απαλών ονύχων. Όσοι δούλεψαν σωστά από την αρχή της ζωής του παιδιού δεν θα έχουν πρόβλημα όταν έλθουν οι δύσκολες ώρες και μάλιστα οι κρίσεις της εφηβείας. Κι’ αυτό γιατί η παραβατικότητα εμφανίζεται συνήθως σε προεφήβους και σε εφήβους, στα λεγόμενα μεγάλα παιδιά, των οποίων η αναπτυξιακή συμπεριφορά μας προβληματίζει.

Παιδιά που προέρχονται από «ασθενείς», οικογένειες θα γίνουν εύκολα λεία δυσμενών κοινωνικών παραγόντων. Δυστυχώς και τα ΜΜΕ δεν προστατεύουν τα παιδιά. Η τηλεόραση έγινε εχθρός πολλών, ενώ θα έπρεπε να είναι μόνο όργανο μορφώσεως και ενημερώσεως όλων. Σ’ αυτό το μέσο πολιτισμού, στη μικρή οθόνη, αποδίδουμε μεγάλη ευθύνη για την παραβατική συμπεριφορά. Πολλά προγράμματα είναι ανεξέλεγκτα και επομένως επιβλαβή. Τώρα τα σκήπτρα πήρε η τηλεόραση, δεν τα έχουν η οικογένεια και το σχολείο. Ποιοι μπορούν να ανακόψουν το κακό; Ποιες δυνάμεις μπορούμε να αντιτάξουμε στην παιδική παραβατικότητα; Τι μπορεί να γίνει; Ερωτήσεις καίριες, στις οποίες δύσκολα μπορεί να απαντήσει κανείς.

Ζούμε σε μια χώρα με παράδοση ελληνοχριστιανική, άρα έχουμε δυνάμεις αντιστάσεως και μέσα θεραπείας.

Θα αναφέρουμε μερικούς μορφωτικούς παράγοντες, χωρίς τη συμβολή των οποίων δεν νομίζουμε ότι μπορεί να αντιμετωπισθεί, να προληφθεί και να θεραπευθεί η παιδική παραβατικότητα.

1) Η οικογένεια: Καμιά οργανωμένη κοινωνική ομάδα δεν έχει μεγαλύτερη δύναμη. Οι γονείς πρέπει να υπάρξουν και ως παιδαγωγοί. Πρέπει να διαπαιδαγωγούν σωστά και όχι μόνο να τρέφουν σωστά. Ο ρόλος των γονέων είναι αναντικατάστατος. Προτείνουμε ιδιαίτερα στους πατέρες να υπάρξουν και ως παιδαγωγοί, όχι μόνο ως οικονομικοί χορηγοί.

2) Το σχολείο: Μια δύναμη αγωγής που έχει αποδυναμωθεί, γιατί τείνει να καλλιεργεί περισσότερο τον γνωστικό τομέα παρά τον ηθικό. Και η παραβατικότητα των παιδιών είναι κυρίως φύσεως ηθικής. Αν συγκρίνουμε τα κείμενα που μελετούν τα μικρά και τα μεγάλα παιδιά μας θα λυπηθούμε, γιατί θα διαπιστώσουμε ότι διαφέρουν πολύ από τα κείμενα που μελετούσαμε εμείς, που ήταν κείμενα πρωτίστως φρονηματιστικά. Τι να τις κάνεις τις πολλές γνώσεις, όταν οι χρήστες τους είναι επικίνδυνοι παραβάτες των ηθικών κανόνων ζωής;

3) Η κοινωνία: Ο ευρύτερος κοινωνικός χώρος με όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του πρέπει να προλαμβάνει και να θεραπεύει παραβάσεις. Όλοι οι οργανωμένοι κοινωνικοί φορείς πρέπει να ασκούν έργο ηθικής αγωγής των νέων. Λυπάμαι, αλλά τα πράγματα δεν πείθουν περί του αντιθέτου. Η κοινωνία συνήθως εκτρέπει αντί να προστατεύει.

4) Η Εκκλησία: Η ελληνορθόδοξη Εκκλησία είχε και έχει δύναμη. Παρά τις προσβολές που δέχεται δεν έπαυσε να είναι ισχυρός παράγοντας αγωγής. Έχει δυνάμεις που πρέπει να αξιοποιήσει. Πρέπει να συνεχίσει το σωτήριο διδακτικό και παιδαγωγικό της έργο.

Όσα προηγήθηκαν είναι γενικά. Κάθε όμως ειδική περίπτωση παραβατικότητας ανηλίκου πρέπει να αντιμετωπίζεται χωριστά.

Θα κλείσω με μερικές συμβουλές προς τους γονείς των παιδιών.

Πρέπει να προλαμβάνουμε το κακό. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Πρέπει να προστατεύουμε τα παιδιά μας από επιβλαβείς παράγοντες. Πρέπει να αναζητούμε μέσα ορθής συμπεριφοράς και ορθής κοινωνικοποίησης των παιδιών μας. Τέτοια μέσα είναι η συμμετοχή σε χριστιανικές ομάδες νέων, ο αθλητισμός κλπ. Ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών πρέπει να γεμίζει με υγιείς δραστηριότητες. Όταν διαπιστώσουμε παραβάσεις, πρέπει να αναζητούμε διαύλους επικοινωνίας με τους παραβάτες. Η οικείωση και η συζήτηση θα βοηθήσουν. Η βία θα βλάψει. Πρέπει να συμβάλουμε στην αναζήτηση μέσων άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων και στην προαγωγή της κοινωνικής δικαιοσύνης. Τέλος, πρέπει να διδάσκουμε τα παιδιά με το δικό μας παράδειγμα ζωής και δράσης.
Πηγή: http://www.astynomia.gr/

Read More

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ

Η Βίλλυ είναι 15 ετών, μαθήτρια της Α΄ τάξης Λυκείου. Είναι μελαχρινή, με καστανά μάτια, ύψος 1,74 μ., μένει στο Μαρούσι και τα τελευταία τρία χρόνια παρακολουθεί μαθήματα χορού. Στις ελεύθερες ώρες της ανοίγει τον υπολογιστή στο δωμάτιό της και κάνει chat με συνομήλικούς της και όχι μόνο.

Η Βίλλυ όμως δεν είναι αληθινό πρόσωπο. «ΤΑ ΝΕΑ» υποδύθηκαν την ανήλικη Βίλλυ, προκειμένου να σερφάρουν στο Ίντερνετ και να συνομιλήσουν σε δύο από τα μεγαλύτερα chat rooms. Δεν ήταν όμως το μοναδικό προφίλ που δημιούργησαν. Παράλληλα με τη 15χρονη, άρχισαν να μιλούν στο Ίντερνετ παριστάνοντας τον 28χρονο Άλεξ. Αυτό που διαπιστώθηκε, έπειτα από πέντε ημέρες παρουσίας των δύο «προσώπων», είναι πως οι ενήλικοι χρήστες των chat rooms ήταν ιδιαίτερα επιθετικοί, όταν η ανήλικη συνομιλήτρια συνέχιζε τη συζήτηση παρά το σεξουαλικό περιεχόμενό της. Αντίθετα, τα παιδιά που έκαναν chat σταματούσαν απότομα κάθε συνομιλία, τη στιγμή που ο ενήλικας χρήστης προχωρούσε σε άσεμνες ερωτήσεις.

Την περασμένη Τρίτη, μέσα σε μόλις 20 λεπτά από την εγγραφή της σε ένα από τα δημοφιλέστερα chat rooms, η Βίλλυ συνομιλούσε ιντερνετικά ήδη με τρεις ενήλικους χρήστες, ηλικίας από 23 έως 35 ετών. Στην πενθήμερη έρευνα, «ΤΑ ΝΕΑ», με το προφίλ της ανήλικης, έκαναν chat με 10 χρήστες άνω των 23 ετών. Η πρώτη ερώτησή τους; Φυσικά, η ηλικία της μαθήτριας. Ακόμη κι όταν όμως μάθαιναν ότι συνομιλούσαν με 15χρονη, συνέχιζαν κάνοντας ερωτήσεις που την έκαναν να νιώθει άβολα.

Πρώτος άρχισε ο Δημήτρης, φοιτητής- κατά δήλωσή του- Φιλολογίας, ο οποίος όταν έμαθε ότι η μαθήτρια κάνει χορό σχολίασε: «Πρέπει να έχεις ωραίο σώμα». Δεν σταμάτησε όμως εκεί, αλλά ζήτησε από τη συνομιλήτριά του να του πει τι ρούχα και εσώρουχα φοράει. Πολύ γρήγορα οι ερωτήσεις είχαν μόνο σεξουαλικό περιεχόμενο, αφού ο ενήλικος απαιτούσε από τη Βίλλυ να του περιγράψει την εμφάνισή της και να του επισημάνει τα δυνατά σημεία του σώματός της. Αυτή η διαδικτυακή συνομιλία κράτησε δύο ημέρες, αφού και την Τετάρτη το απόγευμα, όταν το προφίλ της ανήλικης ήταν online, ο ίδιος θέλησε να συνεχίσει τη συζήτηση εκεί που την είχε αφήσει το προηγούμενο βράδυ. Οι απαντήσεις της ανήλικης παρ΄ όλα αυτά ήταν κοφτές και μετρημένες, επισημαίνοντας συνεχώς στον 23χρονο ότι είναι μικρή για τέτοιες συζητήσεις, ωστόσο η απάντηση που έπαιρνε ήταν μονίμως η ίδια: «Μην ντρέπεσαι».

«Μελαχρινός, με πράσινα μάτια, 69 κιλά και ύψος 1,74 μέτρα» είναι η περιγραφή που έδωσε για τον εαυτό του ένας 23χρονος φοιτητής. Ο ίδιος από την άλλη θέλησε να μάθει για το δυνατό σημείο της ανήλικης κι αν έχει αγόρι, ενώ δεν δίστασε να ζητήσει, και μάλιστα επίμονα, φωτογραφία της.

Υπήρχαν κι εκείνοι οι χρήστες, οι οποίοι ήταν αρκετά φιλικοί και μάλιστα δεν δίσταζαν να συμβουλέψουν την μαθήτρια ότι ένας τέτοιος χώρος δεν ήταν ο πλέον κατάλληλος για παιδιά της ηλικίας της.

Η «ΑΜΥΝΑ»

Όταν υποδυθήκαμε τον ενήλικο, τα παιδιά έδειξαν ότι ξέρουν να αποφεύγουν τους επικίνδυνους χρήστες


Τα περισσότερα παιδιά ξέρουν τις παγίδες στο Ίντερνετ

«ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ στις μέρες μας είναι “ψαγμένα” ιντερνετικά», σημειώνει ο κ. Νίκος Βασιλάκος, εκπρόσωπος του δικτύου Ιnternet Νow. Από τις ομιλίες που κάνει σε σχολεία της χώρας, διαπιστώνει, όπως χαρακτηριστικά λέει, πως «τα παιδιά σήμερα αξιοποιούν το Ίντερνετ χωρίς όμως να επιτρέψουν στους άλλους χρήστες των chat rooms να τα εκμεταλλευτούν. Είναι προσεκτικά και δεν κλείνουν ραντεβού. Ακόμη κι όταν πουν “ναι” σε μία τέτοια συνάντηση, θα ενημερώσουν την οικογένειά τους». Η συμβουλή που δίνει στους ανήλικους χρήστες είναι μία: «Μη συμμετέχετε σε διάλογο με ενήλικους χρήστες. Ο καθένας πρέπει να μιλά με άτομα της ηλικίας του», λέει ο κ. Βασιλάκος. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η εταιρεία Μicrosoft, το 55% των μικρών χρηστών του Ίντερνετ έχει δεχθεί πρόσκληση για επικοινωνία από άγνωστο.

Οι δράστες
Ποιο είναι το προφίλ όμως των ενηλίκων που αρέσκονται σε προκλητικές και συχνά σεξουαλικού περιεχομένου συζητήσεις με ανήλικους χρήστες; Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο προφίλ, γι΄ αυτό μπορεί να είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας.

Από την πλευρά του, ο επιστημονικός συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Νοσ. «Αγλαΐα Κυριακού») και εκπρόσωπος της γραμμής βοηθείας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ, του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου (www. saferinternet.gr), κ. Γιώργος Κορμάς ενημερώνει τους εφήβους και τους γονείς πως υπάρχουν δύο κατηγορίες ενηλίκων που παρενοχλούν τα παιδιά και τους εφήβους στο Διαδίκτυο. «Η πρώτη κατηγορία είναι οι ενήλικοι που με επιθετικό και χυδαίο τρόπο προκαλούν διαδικτυακή, σεξουαλικού τύπου, παρενόχληση. Η κατηγορία αυτή είναι εύκολα αντιμετωπίσιμη από τα παιδιά, τα οποία αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο και είτε κάνουν block, δηλαδή δεν του επιτρέπουν την πρόσβαση, είτε τον αναφέρουν (report) στο δίκτυο κοινωνικής δικτύωσης (facebook, my space κ.λπ.)». Η δεύτερη κατηγορία, όπως προσθέτει, είναι η πιο επικίνδυνη. «Οι παιδόφιλοι φτιάχνουν ένα ψεύτικο προφίλ με φωτογραφία αγοριού ή κοριτσιού και αρχίζουν σταδιακά την προσέγγιση των παιδιών και των εφήβων».

Όπως συμπληρώνει ο κ. Κορμάς, από τις επισκέψεις που κάνει το Κέντρο σε σχολεία έχει διαπιστωθεί πως μεγάλη μερίδα παιδιών έχει συναντηθεί με εικονικούς φίλους εκτός Διαδικτύου. Αυτό συμβαίνει, λέει, επειδή οι νέοι σε μεγάλο βαθμό υποτιμούν τον κίνδυνο της συνάντησης με έναν άγνωστο: η περίπτωση της 17χρονης Βρετανίδας που βιάστηκε και δολοφονήθηκε από 33χρονο, τον οποίο γνώρισε μέσω facebook την περασμένη εβδομάδα, είναι μεν ακραία, αλλά ενδεικτική τού τι μπορεί να συμβεί. «Η συμβουλή μας στην περίπτωση αυτή είναι να μη συναντούν τα παιδιά και οι έφηβοι ποτέ και κανέναν εικονικό φίλο στον πραγματικό κόσμο. Σε όλες τις περιπτώσεις διατρέχουν κίνδυνο όχι μόνο από σεξουαλική κακοποίηση, αλλά και να πέσουν θύματα κακοποιήσεων, εκβιασμών, ληστείας και άλλων επικίνδυνων καταστάσεων».


Οι υποψιασμένοι

- Είσαι μόνη;

- Στο σπίτι; Όχι.

- Στο δωμάτιό σου;

- Εμ, δεν χρειάζομαι παρέα για να τσατάρω...

- Τι φοράς;

- Τη ρόμπα της γιαγιάς μου... Πλακίζω.

- Μάλλον ντρέπεσαι να μου πεις...

- Λες, ε; Ο παραπάνω διάλογος έγινε σε ένα από τα δεκάδες διαδικτυακά chat rooms ανάμεσα στον 28χρονο «Αlex28»- στην πραγματικότητα ήταν το «πρόσωπο» που υποδύθηκαν «ΤΑ ΝΕΑ»- και μία 15χρονη μαθήτρια Λυκείου. Όπως αποδεικνύεται όμως, οι σημερινοί έφηβοι έχουν αρχίσει σιγά σιγά να αποφεύγουν τις παγίδες του Ίντερνετ. Γρήγορα εγκαταλείπουν τέτοιες συζητήσεις, όταν αντιλαμβάνονται πως δέχονται σεξουαλική παρενόχληση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η 15χρονη δεν έδειξε διάθεση να απαντήσει στην ερώτηση και ο διάλογος σταμάτησε εκεί. Παρόμοια ήταν η αντίδραση και μίας 17χρονης που συνομίλησε στο chat με τον 28χρονο. Αρχικά, ο «Αlex28» επιχείρησε να την προσεγγίσει με απλές ερωτήσεις, όπως ποια είναι η ηλικία της, πού μένει. Έως εκεί η 17χρονη ανταποκρίνεται.

Εγκαταλείπει όμως τη συζήτηση όταν ο 28χρονος τη ρωτάει τι φοράει...


Ο επιθετικός

Ένας 27χρονος, από τη Βόρεια Ελλάδα, έγινε ακόμη πιο επιθετικός απέναντι στη Βίλλυ, τη 15χρονη που υποδύθηκαν «ΤΑ ΝΕΑ».

«Αkh27»:Τι ηλικία έχεις, σέξι μου;

«Villi»:15.

«Αkh27»:Είσαι σπίτι μόνη τώρα;

«Villi»:Οι δικοί μου είναι στο σαλόνι.

«Αkh27»:Τι φοράς;

«Villi»:Τζινάκι. Πόσο είσαι;

«Αkh27»:27. Από μέσα τι φοράς;

«Villi»:Γιατί ρωτάς;

Έπειτα από αυτή τη συνομιλία, θέλησε να μάθει αν η 15χρονη έχει ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις κι αν της αρέσουν «τα σέξι παιχνιδάκια», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4565022&ct=1

Read More